Kontoristen

På 1950-talet, vart det populært å fylla husa med dingsar av ulikt slag. Desse dingsane hadde stort sett eit forståeleg formål. Dei rørte, fraus og varma slik at livet vart lettare å leva. Samstundes var samfunnet organisert slik at mannen stort sett hadde ansvaret for å få dingsen i hus, pakka han ut og setja i støypselet. I det ljoset kom på, overtok kvinna ansvaret for apparatet.

Så gjekk utviklinga heilt over styr. I rusen etter dei fyrste suksessrike åra, byrja ei ukontrollert utvikling av dingsar. Produsentane tok ikkje alltid omsyn til om nyvinningane kunne nyttast til noko, tanken var at det sikkert ville melda seg eit behov, litt etter litt.

På eitt vis, fekk dei visjonære produsentane rett. Velstandsauken ordna den biffen.  Med velstanden kom kjøpe-behovet, altså trongen til å handla utan å ha noko anna formål enn handelen. Menneske generelt, og kvinner spesielt, har, særleg i vår del av verda, ei nærast kjønnsleg drift mot varehyllene.

Sjølvsagt fekk slik framferd konsekvensar: Dei aller fleste hus er proppfulle av ting og dingsar. Og motsett av kva ein skulle tru: Bur der fleire under same tak, er auken eksponensiell. Stordriftsfordelane er såleis av same type som det ein ser i helseføretaka eller i dei reformerte kommunane.

I hushald med fleire medlemmer, er det difor tvingande naudsynt med arbeidsdeling. Mannen har fått ansvaret for å køyra vekk det ein kjøpte i går, for å få plass til det ein treng i dag. Lemping og køyring, kan vera gale nok det, men verre er det at alt i kategorien «teknisk», høyrer til under porteføljen til mannen. Har ein ikkje før fått ein ting til å lysa, skal ein hiva den ut og plugga i ein ny. Slikt blir det ball av.

Ibsen var ein framsynt mann. Alt for lenge sidan, skjønte han at «tek du dingsen frå ein gjennomsnittsmann, tek du lukka ifrå han med det same.» I gamle dagar var menn menn, og det kan godt tenkjast at Ibsen hadde noko anna enn ein ruter i tankane. Men i moderne tid, er den aller viktigaste dingsen, den som gjev tilgang til internett.

Førre veke fekk me ny ruter til husars. Den hadde fleire ljos enn den gamle, og reklamen lovde at den kunne køyra eit program som gjorde det mogeleg for mannen i huset å kontrollera tilgangen til internett.

Sidan me har ungdomar i hus, tenkte eg at denne ruteren kunne vera midt i blinken. Etter ein knapp dag med førebuing, monterte eg den nye kontrollmaskina. Ikkje før var omkoplinga gjort, så skjønte eg kor mange dingsar det eigentleg finst i eit moderne hus. Det dukka opp ei rad med telefonar, nettbrett og maskiner. Eg var ikkje heilt sikker på kva som var kva, men eg likte kjensla av makt, og eg plotta inn tidsrom for dei ulike einingane.

Nøgd med meg sjølv, sette eg meg ned med den analoge papiravisa. Midt i kronikken kunne Fyllingsdalen høyra eit hyl frå loftet: «Ka i ….?» Trappa fekk ein skikkeleg omgang, og sonene såg ikkje akkurat ut til å vera i kosehumør. Faktisk såg han såpass sur ut, at eg tenkte det kunne vera greit å utvida tilgangen med nokre minutt. Hadde eigentleg ikkje spesielt lyst til å få valutta for dei kronene me har betalt til bokseklubben. Men med maskina på fanget, fekk eg meg ei overrasking: Min dings med programmet, var blant dei dingsane som ikkje kunne fortæra wifi-signal før neste morgon klokka 7. Litt brydd, freista eg å formidla dette til sonen. «E du heeeelt idiot» hylte han, men med resignasjon i røysta. Neste dag måtte eg ta kontakt med leverandøren for å få lås opp skiten. Programmet kunne visst ikkje klokka. Svært effektivt, utan tvil, men spott frå sonene gjorde kjensla av kontroll litt mindre positiv.